LETRAS GALEGAS 2024

LUÍSA VILLALTA. Letras Galegas 2024

Luísa Villalta Gómez, nada na Coruña, na rúa Vila de Laxe, o 15 de xullo de 1957 e finada na mesma cidade o 6 de marzo de 2004, foi unha escritora, filóloga e violinista galega. Escribiu poesía, teatro, narrativa de ficción, ensaio, tradución e articulismo.

O colectivo A Sega acordou dedicarlle o Día das Galegas nas Letras do ano 2022: "celebrámoste desde a complexidade da épica ao publicismo, deste ti, desde o teu pensar, lúcida e comprometida, sempre na construción dun pobo".

E a Real Academia Galega o Día das Letras Galegas do ano 2024. A RAG destaca dela que foi a "creadora dunha obra singular e sólida que a converteu nunha das grandes figuras da literatura galega que emerxeron na segunda metade dos anos 80 e primeiros 90", esta proposta estivo encabezada pola tamén escritora Ana Romaní e respaldada por Chus Pato, Marilar Aleixandre, Fina Casalderrey, Margarita Ledo Andión, Manuel Rivas, María López Sández, Euloxio R. Ruibal, Dolores Sánchez Palomino, Manuel González González e a xa mencionada Ana Romaní.

Estudou no colexio das Xosefinas da rúa Juan Flórez e mais no IES Eusebio da Guarda. Licenciada en Filoloxía Hispánica e Filoloxía Galego-Portuguesa pola Universidade de Santiago de Compostela, foi tamén titulada superior en violín. Formou parte da Orquestra de Santiago de Compostela desde 1985 e, máis tarde, da Xove Orquestra de Galicia, así como de diversos grupos de cámara galegos. En 1988 aprobou as oposicións de docente de Lingua e Literatura Galegas, e deu clase no IES Xosé Neira Vilas (Perillo, Oleiros), IES Canido (Ferrol) e no IES Isaac Díaz Pardo de Sada.

Desenvolveu unha intensa actividade cultural: deu seminarios, recitais de poesía e palestras, entre outros. Colaborou en varias publicacións, entre elas, Man Común, A Nosa Terra, Festa da Palabra Silenciada, Tempos Novos, Grial, Luzes de Galiza, Agália, Boletín Galego de Literatura, A Trabe de Ouro, Enclave ou Página abierta.

O seus artigos publicados entre o 4 de xaneiro do 2002 e o 4 de marzo de 2004 en A Nosa Terra, foron compilados no Libro das colunas (2005).

Participou en entidades como a Asociación de Escritores en Lingua Galega, o Foro da Cultura Galega ou A Mesa pola Normalización Lingüística.

Finou prematuramente, o 6 de marzo de 2004, por unha meninxite, aos 46 anos de idade. Os seus restos mortais descansan no cemiterio de Santo Amaro da cidade herculina. Ao rematar a cerimonia relixiosa un nutrido grupo de escritores e poetas de toda Galicia como Manuel María ou Manuel Rivas despedírona nun acto laico con poemas e música de violín, ao acto tamén acudiron políticos como Xosé Manuel Beiras e Anxo Quintana.

En 2018 a súa familia cedeu os seus fondos documentais ao Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades

(Fonte: Wikipedia en galego)

RECURSOS

• Luísa Villalta: paixón e compromiso (Documental sobre a poeta galega e ex-profesora do IES Isaac Díaz Pardo. Realizado por "Gallaecia Filmes", produtora de audiovisuais do instituto. Participan amigos, escritores, alumnos e compañeiros da sempre querida e admirada Luísa Villalta).
• Música e poesía en Luísa Villalta (audiovisual realizado por Illa Bufarda).

• Xela e a palabra (Presentacion Audiovisual: Xela e a palabra / Música e poesía en Luísa Villalta).
• María Canosa fala de Luísa Villalta (A escritora María Canosa, autora do libro "Luísa Villalta. Melodía de palabras" fala da poeta á que se lle dedican as Letras Galegas 2024. O libro está publicado na colección Merlín e é unha biografía para lectorado infantil e xuvenil).
• Encarna Otero fala de Luísa Villalta no IX Día das Galegas nas Letras.
• Palabra de muller

 

Poemas recitados:

"Antiquísima". Antiquísima, do poemario En concreto.

"E os días de chuvia"

 Poemas musicados:

"Cantemos"

RECOÑECEMENTOS

• Unha rúa da cidade da Coruña leva o seu nome.
• I Certame Literario da Facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela.
• Accésit do Premio de Relatos Pedrón de Ouro no 1990, por A taberna do holandés.
• Premio Espiral Maior de Poesía no 2003, por En concreto.
• A Universidade da Coruña creou o Premio Luísa Villalta a iniciativas normalizadoras.
• A Deputación da Coruña creou o Premio Luísa Villalta de proxectos culturais pola igualdade.
• Dedicatoria dun número da revista do IES Isaac Díaz Pardo de Sada.
• Dá nome á biblioteca do IES Isaac Díaz Pardo de Sada.
• Documental Luísa Villalta. Paixón e compromiso.
• Homenaxe do CIRP o 6 de marzo de 2019 en Santiago de Compostela coa xornada Palabra de Muller.
• En 2022 foi a homenaxeada no Día das Galegas nas Letras polo colectivo a Sega.
• En xuño de 2023 a RAG acordou dedicarlle o  Día das Letras Galegas do 2024.